Stań przed lustrem i spójrz na SIEBIE, co widzisz?

AUTOR: MARTA DYDA

W testach określających nasz poziom stresu w naszym życiu, pierwsze zadanie brzmi: Stań przed lustrem i spójrz na siebie. Jak wygląda w tej chwili twoja twarz? Wyglądasz na zmęczoną/ego, masz lekko zaciśnięte szczęki i zmarszczone brwi? A może lekko się uśmiechasz i wyglądasz na odprężoną/ego? W innym teście, pierwsze pytanie to: Jak często odczuwasz bóle głowy, zawroty głowy? Jak często odczuwasz bóle mięśni, nagłe skurcze, szczególnie w okolicy karku i kręgosłupa?

Czym jest wypalenie zawodowe?

Alaya Pines pisze o wypaleniu zawodowym: „Stan fizycznego, emocjonalnego i umysłowego wyczerpania przejawiającego się poprzez chroniczne zmęczenie. Towarzyszy mu negatywna postawa wobec pracy, ludzi i życia, poczucie bezradności oraz beznadziejności położenia. Obniżona samoocena manifestuje się poczuciem własnej nieadekwatności, niekompetencji i zniechęceniem”.

Moglibyśmy powiedzieć, że wypalenie zawodowe to odpowiedź organizmu na długotrwały stres, którego źródłem jest sytuacja pracy lub drugi człowiek w sytuacji pracy. Może być ono reakcją na długotrwałe przeciążenie obowiązkami, zbyt odpowiedzialne i trudne zadania lub wyczerpującą, nudną i monotonną pracę. Odnosząc się bezpośrednio do jakości naszego funkcjonowania w pracy wpływa na nasze funkcjonowanie w innych obszarach życia. Bo kiedy spojrzymy na to co się z nami dzieje kiedy wchodzimy na drogę wypalenia zawodowego, zauważymy, że przechodzimy przez kolejne etapy, szukając odpowiedzi na pytania:

Gdzie jest ten moment, żeby bardziej zadbać o siebie?

Skąd mam wiedzieć, że dzieje się coś złego?

Jak zareagować, żeby nie doprowadzić do wypalenia zawodowego?

PIERWSZY STOPIEŃ – CHORZY OD PRACY

Chorzy od pracy jako jedna z pierwszych faz wypalenia zawodowego, bardzo wczesna,  jeszcze nie groźna ale mówiąca już o szkodach w naszym organizmie. To w tym momencie powinno zapalić nam się zielone światło, ten stopień  jest takim stadium ostrzegawczym, stadium gdzie choruje nasze ciało, pojawiają się nie ustępujące objawy przeziębienia, ból głowy, bezsenność. To wyczerpanie psychofizyczne pojawiające się na skutek przemęczenia lub przeciążenia obowiązkami. To długotrwałe poczucie zmęczenia, które nie mija. W tym stanie często mówimy: „nic mi się nie chce”, „to wszystko nie ma sensu”.

Powrót do właściwego funkcjonowania z tej fazy nie jest bardzo trudny, często wystarczy krótki weekendowy wypoczynek, oderwanie się od codzienności, jakieś hobby, okresowe zmniejszenie obciążenia pracą, większa uważność i zadbanie o siebie.

DRUGI STOPIEŃ – DENERWUJĄ MNIE LUDZIE
Pojawia się wtedy, gdy syndrom jest bardziej stały i trwa dłużej, a charakterystyczne objawy to wybuchy irytacji, pogardliwe odnoszenie się do innych i gorsze wykonywanie zadań. To depersonalizacja przejawiająca się tendencją mniejszego zaangażowania wobec problemów zawodowych, niechęcią do współpracy, konfliktowością i w prostych sytuacjach problemami z komunikacją interpersonalną.

Interwencja wymaga teraz dłuższego odpoczynku niż tylko weekend, konieczne może być wzięcie dłuższego urlopu oraz wyraźnego zainteresowania się czymś innym, nowe środowisko, nowi ludzie, wsparcie bliskich osób.

TRZECI STOPIEŃ – KRYZYS W ŻYCIU
Występuje wtedy, gdy objawom fizycznym towarzyszy obciążenie psychiczne i psychosomatyczne. Objawy na tym etapie związane są z psychiczną sferą funkcjonowania człowieka. Zagrożone są procesy emocjonalne, poznawcze i struktury osobowości, niepokojące objawy  pojawiają się także w sferze somatyki. Typowe objawy tego stadium to wrzody żołądka, nadciśnienie, napady depresji, uczucie osamotnienia i alienacji. Obok niechęci do pracy pojawiają się inne kryzysy np. rodzinne, małżeńskie, przyjacielskie, co powoduje, że oprócz osoby dotkniętej wypaleniem cierpią również członkowie rodziny, przyjaciele, współpracownicy.

I Przychodzi taki moment kiedy tego wszystkiego jest zbyt wiele a pomoc na tym etapie najczęściej wymaga kontaktu z profesjonalistą, lekarzem, psychologiem, terapeutą. Ostateczne wypalenie, prowadzi w skrajnych przypadkach do poważnej depresji i może pociągać za sobą konieczność zmiany pracy.

Bo to zazwyczaj tak się niewinnie zaczyna, od zmęczenia, co na początku jest tłumaczone jako reakcja na zmiany pogody, przesilenie związane z pogodą, kłopoty w rodzinie. A ważną cechą wypalenia zawodowego jest jego powolne narastanie, dzień po dniu, zanika optymizm, poczucie zadowolenia z osiągniętych wyników i obojętność na ludzi, którymi się otaczani. Pojawia się niechęć z powodu codziennego chodzenia do pracy, niezdolność do koncentracji. Istnieje wiele objawów i sygnałów, które świadczą o wypaleniu zawodowym. 
Poniższa lista jest jedynie przykładem i nie wyczerpuje możliwości reakcji człowieka na długotrwały stres w pracy:

• wyczerpanie fizyczne, różnorodne bóle ciała
• długotrwałe zmęczenie bez widocznej przyczyny
• powtarzające się, migrenowe bóle głowy
• branie pracy do domu, co powoduje stopniowe 
zagarnianie życia osobistego
• proste decyzje wymagają coraz 
większego wysiłku
• niemożność poradzenia sobie z ilością pracy i spokojnego 
przemyślenia jej jakości
• utrata entuzjazmu – mechaniczne reagowanie na zadania
• oskarżania innych za niepowodzenia, system,firmę, dyrektora, współpracowników
• niecierpliwość i wybuchy irytacji w stosunku do współpracowników i klientów
• nie przyswajanie nowych idei, postawa typu „wszystko jest bezsensu”
• uzależnienie, przyjmowanie nadmiernych ilości środków uspokajających,
• pojawiają się problemy ze zrobieniem czegokolwiek, normalnie niewielki
  wysiłek okazuje się ponad siły
• izolacja, zazwyczaj towarzyskie osoby izolują się od kolegów z pracy
• stany depresyjne.

W jaki sposób możemy zabezpieczyć się przed wypaleniem?

Jest to jedynie możliwe, kiedy rozumiemy przyczyny i efektywnie radzimy sobie ze stresem, kiedy jesteśmy w stanie rozpoznać wczesne sygnały ostrzegawcze. Kiedy dbamy o siebie i staramy się utrzymać równowagę w naszym życiu. Konieczne jest także gromadzenie zasobów związanych z radzeniem sobie ze stresem, wykorzystanie wolnych dni na odpoczynek, robienie sobie drobnych przyjemności i podejmowanie wysiłku fizycznego. Chociaż zachowania takie zwykle nie rozwiązują trudności, to mogą na jakiś czas zapobiegać ich pogłębianiu. Dzięki nim sytuacje trudne postrzegane są przez nas jako wyzwanie, a nie jako zagrożenie czy strata. Nie można zapominać również o utrzymywaniu bliskich relacji z innymi ludźmi, dzięki czemu możemy w sytuacjach trudnych liczyć na pomoc i wsparcie społeczne. Zapewne każdy ma swoje własne sposoby osiągania tej równowagi, ale dla poszukujących podam kilka najważniejszych propozycji:

• Staraj się być elastycznym patrz na problem z różnych perspektyw
• Bądź świadomy swoich braków i akceptuj własne ograniczenia
• Bądź wrażliwy na własne potrzeby fizyczne, psychiczne, emocjonalne
• Zwracaj uwagę na drobne radości codziennego życia
• Twórz satysfakcjonujące relacje z innymi
• Pamiętaj, że istniejesz również poza pracą

Dobrym sposobem jest również udział w różnego rodzaju warsztatach i treningach dotyczących tej tematyki, podczas, których możemy wymieniać się doświadczeniami, poznawać narzędzia relaksacyjne pomocne w codziennym życiu. Takie warsztaty skierowane są w szczególności do osób przeżywających duży stres w różnych sytuacjach życiowych, osób chcących lepiej radzić sobie ze stresem i jego skutkami fizycznymi i psychicznymi, osób doświadczających w życiu braku energii, zmęczenia, osób zainteresowanych własnym rozwojem, chcących lepiej poznać i rozumieć siebie, osób chcących pełniej korzystać z własnych zasobów, możliwości. 

Uczestnicy takich warsztatów mają szansę na:

• Złagodzenie skutków codziennego stresu i poznanie sposobów radzenia sobie z nim
• Regenerację sił witalnych, relaksacje i odpoczynek
• Doświadczanie radości z kontaktu z własnym ciałem,
• Zwiększenie kontaktu z własnymi zasobami,
• Zwiększenie poziomu wibracji ciała,
• Pogłębienie oddechu i zwiększenie świadomości samego siebie

Zapraszam na najbliższe, organizowane przez nas, warsztaty wyjazdowe http://www.zatrzymacbyzrozumiec.pl/dla-ciebie/natura-rozwoj/